Participatieproces Leiden Noorderkwartier Oost

Een bestaande binnenstedelijke wijk waar rioolvervanging en een kwaliteitsimpuls voor de openbare ruimte gekoppeld kon worden aan klimaatadaptatie en participatie doordat Leiden Noorderkwartier Oost een pilotproject werd binnen het Europese Interreg Sponge 2020 project.
Atelier Groenblauw is vanaf de start van het project betrokken geweest als adviseur op het gebied van klimaatadaptatie, bewonersparticipatie en vergroenen van de wijk.

Leiden Noorderkwartier Oost is een wijk met ca. 4000 woningen in eigendom van woningbouwverenigingen en van particulieren in de sociale huur en koopsector.
De wijk kampt met wateroverlast bij hevige regenval, bodemdaling en stijgende grondwaterstanden. Voor het verwerken van de regenval is de wijk grotendeels afhankelijk van het rioleringssysteem: maar ca. 13% van de regen infiltreert in de ondergrond. De wijk is sterk verdicht en heeft weinig groen; dit betekent veel risico op hitteoverlast tijdens hete periodes. Om wateroverlast na hevige regenbuien in de toekomst te voorkomen en hitteoverlast te beperken werd er door de gemeente een ontwerp voor de herinrichting gemaakt met aandacht voor vergroening en waterbergende maatregelen. Binnen het project werden deze maatregelen op toepasbaarheid, acceptatie en efficiëntie getoetst. De bewoners zijn door middel van een uitgebreid participatietraject bij de herinrichting betrokken.
Na een ruimtelijke analyse van de wijk zijn er op basis van de verschillende straatbreedtes drie klimaatadaptieve principeoplossingen bedacht voor de straten: de groene waterbergende straat, de blauwe waterbergende straat en de oranje waterafvoerende straat. Waar mogelijk qua ruimte zijn speciale waterbergende speelplekken en/of pleintjes ontwikkeld. Deze principeoplossingen zijn besproken tijdens de bewonersbijeenkomsten en in een expertmeeting.
Er is gestart met een participatieproces met alle stakeholders: bewoners, ondernemers en corporaties. Doel was om deze stakeholders bewust te maken van de noodzaak van klimaatadaptieve maatregelen, zowel in de openbare ruimte als op particulier terrein zoals daken en tuinen. Om bewustwording te bereiken over de gevolgen van klimaatverandering op de wijk en kennis te delen omtrent mogelijke klimaatadaptieve maatregelen is iedere bijeenkomst gestart met een mini-cursus klimaatadaptatie.
Atelier Groenblauw heeft gedurende het participatieproces de gemeente ondersteund met inspiratielezingen, begeleiden van klankbordgroepen, adviezen over klimaatadaptieve maatregelen die toegepast kunnen worden en een voorstel voor de beplanting van de raingardens.
Het bewonersparticipatie traject is mede ondersteund door het Europese Interreg Sponge 2020 project.